Grip op het gezinsleven Dankzij Videohometraining

Ziek, doodmoe en nog kapot van het recente verlies kwam de kersverse moeder thuis in een situatie die volkomen nieuw voor haar was. Daar kwam nog bij dat de baby aan één stuk door huilde. Ilse en Sem zaten met hun handen in het haar. “We wisten ons geen raad als Daylano niet stopte met huilen. Dat is niet goed geweest voor onze verhouding met hem, hij heeft zich daardoor niet goed kunnen hechten.”

Met alle gevolgen van dien: jarenlang bleef Daylano veelvuldig huilen en gillen, en al die tijd had Ilse het gevoel dat ze hem niet kon geruststellen. “We zaten in een vicieuze cirkel. Hij had geen honger, geen vieze luier, maar wat was er dan wel? Ik wist niet meer wat ik moest.”

Meermaals uitte ze haar zorgen bij het consultatiebureau. “Ik vroeg vaak om raad over hoe we met de boosheid van Daylano om moesten gaan. Maar ik voelde me nooit echt gehoord. Er kon pas een diagnose worden gesteld als hij zeven jaar was, zeiden ze dan. Of dat het normaal was, dat die dingen overal gebeurden en vanzelf over zouden gaan.” En dus modderden ze maar weer wat aan, totdat het weer uit de hand liep. “Ik had Daylano naar zijn kamer gestuurd en belde de huisarts. ‘Ik weet het nu écht niet meer’, zei ik, en hij zei: ‘Kom maar langs’. Waarop ik antwoordde dat hij beter bij óns kon komen, en dat deed hij. Na twee minuten zei hij al: ‘Ik weet precies wat je bedoelt’. Eindelijk voelde ik me echt gehoord.”

Er moest hulp komen, dat was duidelijk. De huisarts verwees Ilse en Sem door naar Praktijk Buitenpost, waar ze een oudertraining konden volgen voor ouders van kinderen met ADHD. “Zij vermoedden daar dat Daylano dat wel eens kon hebben”, zegt Ilse. Hoewel ze er veel van opstaken, voelden Ilse en Sem dat er meer nodig was om een goede thuissituatie te creëren. Vrienden van hun kregen hulp bij Zorgpraktijk ULCO en door hun positieve verhalen wilden ook zij daar naartoe. “Het kleinschalige, persoonlijke sprak ons erg aan. Dat wilden we veel liever dan naar zo’n grote instantie.”

Ze konden al snel terecht bij ULCO en er volgde een test. Daylano bleek inderdaad ADHD te hebben en te kampen met hechtingsproblematiek. Gezinswerker Thea Wijnsma werd ingevlogen om het gezin te begeleiden. “Het was zo fijn om een gezinshulpverlener te hebben die ons serieus nam”,
zegt Ilse. “Er was een fijne klik, ook tussen haar en Daylano.”

Het was nog niet genoeg, vond Thea toen zij na een poos bereikt had wat ze kon bereiken. Ook Ilse en Sem hadden dat gevoel: de band en de communicatie tussen Daylano en zijn ouders konden beter, er was nog veel frustratie. Thea raadde Video-hometraining aan. Ilse was niet direct enthousiast. “Ik had er zo’n beeld bij dat er overal camera’s zouden hangen en dat je hele privéleven zou worden gefilmd.”

Dat bleek niet zo te zijn. Toen ambulant hulpverlener en Video-hometrainer Rieda de Bruyn bij hen thuis kwam bleek het voldoende om af en toe een stukje te filmen. Dat hoefden niet eens heftige taferelen te zijn. “Alledaagse situaties geven vaak al heel veel informatie over patronen die in het gezin bestaan”, vertelt Rieda.

Ilse kwam er door de filmpjes achter dat ze Daylano vaak niet aankeek, terwijl hij constant zijn ogen op haar gericht had. “Hij voelde zich soms letterlijk niet gezien”, las ze samen met Rieda uit de videobeelden. Geen wonder dat hij vaak heel veel aandacht vroeg, concludeerden ouders en hulpverlener. Tegelijkertijd ook heel begrijpelijk dat Ilse geen ruimte voelde voor Daylano: uit de videobeelden bleek eens te meer dat hij continu in haar ruimte zat. “Maar alleen al iets simpels als elkaar bewust even aankijken kan ervoor zorgen dat hij zich wél gezien voelt, en daardoor hoeft hij ook veel minder aandacht te trekken”, zegt Ilse.

Door het werken met opnames hebben de ouders geleerd om te echt te kijken naar wat Daylano doet, wat hij bedoelt en hoe hij zich voelt, vult Rieda aan. “Zijn ouders benoemen dat hardop tegen hem, waardoor hij zich begrepen voelt. Dat helpt Daylano om zich beter uit te drukken. De communicatie verloopt positiever, en Daylano, Ilse en Sem komen allen meer tot hun recht.”

Even een spelletje doen samen, een praatje maken na school, even een ‘high five’ bij een succes: het kan een wereld van verschil maken, ervaart ze. “Ik merk dat ik minder geïrriteerd naar hem ben”, zegt Ilse, “en dat hij minder vaak de grenzen overschrijdt. Als je de aandacht van tevoren geeft, ruimte maakt, uit jezelf hem even knuffelt, hoeft hij daar niet meer op een negatieve manier om te vragen. En dan staat het mij ook niet meer tegen om dat daadwerkelijk te doen.”

Ilse weet nu dat ze hem af en toe gewoon moet behandelen “als dat kleine kindje dat aandacht nodig heeft”. “Dan vertroetel ik hem even extra en bedenk ik me dat hij in zijn emotionele behoeftes nog veel jonger is dan de negen jaar die hij in werkelijkheid is. Vroeger riep ik dan al gauw dat hij zich niet moest aanstellen. Maar omdat hij nu wel gezien wordt in die behoeftes, durft hij nu bijvoorbeeld ineens wél in zijn eentje naar boven. Hij weet nu: we zijn er wel.”

Video-hometraining heeft absoluut bijgedragen aan de rust die ze nu ervaart, zegt Ilse. Haar man heeft er nog iets meer moeite mee om zich de nieuwe inzichten eigen te maken, vertelt ze, maar het helpt dat ze nog met enige regelmaat contact met Rieda hebben voor ‘periodiek onderhoud’. Na negen jaar
heeft ze eindelijk het gevoel dat het een beetje lekker loopt thuis. Ook Rieda ziet een groot verschil na een jaar werken met het gezin. “In plaats van een uitgeputte moeder zie ik nu iemand die positief contact heeft met haar zoon en meer grip heeft op de situatie. De ouders hebben meer vertrouwen in
zichzelf, in het gezin en in hun kind”, merkt ze. “Ook Daylano’s vertrouwen groeit. De eerste paar jaar waren moeilijk, maar het mooie is dat er altijd aan hechting gewerkt kan worden.”

De ouders durfden het zelfs aan om voor een tweede kindje te gaan. Daylano vindt het prachtig dat hij een broertje of zusje krijgt. “Het verlegt de focus ook een beetje”, zegt Ilse. “Hij betrekt het niet meer zo op zichzelf als ik bijvoorbeeld moe ben en hij vindt het fijn om een beetje rekening te houden met mama.” Hoewel Ilse een tweede zwangerschap best spannend vindt na alles wat er is gebeurd, is ze optimistisch.
“In een jaar tijd is alles zo ten goede veranderd. Dat heeft ook wat met mij gedaan.